Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

long while

  • 1 diu

    dĭū (old form dĭūs, Orell. Inscr. 8206), adv. [old acc. form of duration of time; root in dies; v. Corss. Ausspr. 1, 232 sqq.].
    1.
    (Acc. to dies, I. B. 2.) By day (very rare), Manil. 4, 823;

    usually with noctu: noctuque et diu,

    Plaut. Cas. 4, 4, 5: noctu diuque, Titin. and Sall. H. Fragm. ap. Charis. p. 185 P. (Sall. H. 2, 54 Dietsch); Sall. J. 38, 3; 44, 5; 70, 1: nec noctu, nec diu, Plaut. Fragm. ap. Non. 98, 27:

    diu noctuque iter properabunt,

    Tac. A. 15, 12 fin.:

    noctu diuque hostibus obniti,

    id. H. 2, 5.—
    2.
    (Acc. to dies, II. A. 3.; lit., a space of time, a while; hence, with intens. signif.) A long time, long while, long (freq. in all periods; cf.:

    pridem, dudum): nimis diu et longum loquor,

    Plaut. Ps. 2, 3, 21; cf.

    so with longum,

    id. Ep. 3, 2, 40:

    diu multumque scriptitare,

    Cic. de Or. 1, 33, 152; so,

    diu multumque,

    id. Or. 1; id. Phil. 13, 5; id. Sull. 26, 73; Sall. J. 94, 3; Flor. 2, 3, 5;

    also: multum diuque,

    Cic. de Sen. 3 fin.:

    multum et diu,

    id. Agr. 2, 32, 88; id. Inv. 2, 19, 58:

    multum ac diu,

    App. M. 2, p. 126, 6; cf.

    also: recordatus multum et diu cogitavi... Eam rem volutavi et diu disputavi,

    Plaut. Most. 1, 2, 1 and 4:

    saepe et diu,

    Cic. Quint. 31, 96; cf.:

    saepe diuque,

    Hor. Ep. 1, 13, 1;

    diu diuque,

    App. M. 5, p. 167, 16; 12, p. 266, 16:

    diu atque acriter pugnatum est,

    Caes. B. G. 1, 26; 3, 21 et saep.:

    diu ego hunc cruciabo,

    Plaut. Capt. 3, 5, 73:

    Stoici diu mansuros aiunt animos: semper, negant,

    Cic. Tusc. 1. 31 fin.: [p. 600] diu princeps oratorum, aliquando aemulus Ciceronis, Quint. 11, 3, 8:

    tam diu restitisti,

    Plaut. Most. 3, 2, 100:

    tam diu,

    id. Mil. 3, 1, 34; id. ib. 4, 2, 89; Ter. Ad. 2, 2, 27; id. Hec. 4, 4, 23; id. Phorm. 1, 3, 13:

    eo, quo jam diu Sum judicatus,

    Plaut. Men. 1, 1, 20; so,

    jam diu,

    id. Capt. 4, 2, 102; id. Most. 1, 3, 144; id. Poen. 5, 4, 29; cf.:

    diu est jam,

    id. Most. 1, 4, 25:

    ille vult diu vivere, hic diu vixit: quamquam, O di boni! quid est in hominis vita diu?

    Cic. de Sen. 19, 68 and 69; cf.:

    sat diu vixisse,

    Plaut. Capt. 4, 2, 12:

    nimis diu maceror,

    id. Ep. 3, 1, 2; so,

    nimis diu,

    id. Merc. 1, 54; id. Pers. 4, 4, 105:

    non diu apud hunc servies,

    id. Pers. 4, 4, 65; cf.:

    haud diu,

    id. Mil. 2, 1, 17; Ter. Eun. 2, 3, 67.—Followed by dum, donec:

    diu expectare, dum, etc.,

    Suet. de Rhet. 1:

    diu jacere donec, etc.,

    Tac. G. 45.— Comp.: diūtius, longer [the t inserted, as in sectius and setius from secus, being a remnant of adv. ending -ter or -tus]:

    nolo te jactari diutius,

    Plaut. Trin. 3, 2, 59; id. Rud. 1, 2, 5; Ter. Heaut. 1, 1, 50; id. ib. 3, 1, 15; Cic. Lael. 27, 104; id. Rosc. Am. 7 fin.; Caes. B. G. 1, 16, 5; id. ib. 1, 26, 1 et saep.: cf.:

    minus diu quam,

    Cic. Att. 7, 3, 1.—In the historians freq. = a long while, very long, no comparison being intended:

    ne diutius commeatu prohiberetur,

    Caes. B. G. 1, 49; 3, 9, 5; 3, 29, 2; 4, 35, 2;

    7, 20, 5 et saep.: neque illis, qui victoriam adepti forent, diutius ea uti licuisset,

    Sall. C. 39, 4:

    legiones diutius sine consulari fuere,

    Tac. H. 1, 9.— Sup.:

    (Cato) qui senex diutissime fuisset,

    Cic. Lael. 1, 4; so id. Pis. 37; id. de Imp. Pomp. 5 fin.; Caes. B. G. 6, 21, 4; Suet. Vit. 14 al.:

    ut quam diutissime te jucunda opinione oblectarem,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 1;

    so with quam,

    Caes. B. C. 3, 102, 3.—
    B.
    Long since, a great while ago (mostly ante-class.): quod arci, diu facti, celeriter corruissent, Varr. ap. Non. 77, 14; cf.:

    scelus, inquam, factum'st jam diu antiquom et vetus,

    Plaut. Most. 2, 2, 45; so,

    jam diu,

    id. Ep. 1, 1, 9; id. Men. 2, 3, 28; id. Ps. 1, 3, 4; Ter. Eun. 5, 6, 1; Cic. Att. 1, 19, 9 al.;

    for which: diu jam,

    Plin. 25, 1, 1, § 2; id. 19, 4, 15, § 40:

    is ex Anactorio... huc commigravit in Calydonem haud diu,

    not long ago, a short time ago, Ter. Ad. 4, 5, 15:

    nec loci gnara sum, nec diu hic fui,

    it is not long since I was here, Plaut. Rud. 1, 3, 28:

    jam diu est factum, quom discesti ab hero,

    id. As. 2, 1, 3.—With foll. quom, id. Merc. 3, 1, 44.—

    With postquam,

    id. Pers. 5, 2, 41.—With quod, id. Am. 1, 1, 146; August. Retract. 1 Prol.—
    C.
    In Mela repeatedly of place, a long way:

    Italia... inter superum mare et inferum excurrit diu solida,

    Mel. 2, 4, 1; so id. 1, 2, 3; id. 1, 3, 5. Cf. Hand Turs. II. pp. 285-291.

    Lewis & Short latin dictionary > diu

  • 2 longus

    longus, a, um, adj. [cf. langazô, longazô], long.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    longo interjecto intervallo,

    Cic. Off. 1, 9, 30:

    longissima epistula,

    id. Att. 16, 11:

    Rhenus longo spatio citatus fertur,

    Caes. B. G. 4, 9:

    proficisci longissimo agmine,

    id. ib. 5, 31:

    stant longis annixi hastis,

    Verg. A. 9, 229:

    umbilicus septem pedes longus,

    Plin. 6, 34, 39, § 212:

    longa folia habet fere ad tres digitos,

    id. 27, 12, 86, § 110:

    ferrum autem tres longum habebat pedes,

    in length, Liv. 21, 8:

    scrobes faciemus tribus pedibus longas,

    Pall. 2, 10: longa navis, a war-ship, manof-war, on account of its shape, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 11, 326 (Ann. v. 468 Vahl.); [p. 1077] Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 5: longus versus, the heroic hexameter, Enn. ap. Cic. Leg. 2, 27, 68; Diom. p. 493 P.; Isid. Orig. 1, 38:

    longa atque insignis honorum pagina,

    Juv. 10, 57:

    sesquipede est quam tu longior,

    taller, Plaut. Trin. 4, 2, 58:

    longus homo, i. q. longurio,

    a tall fellow, long-shanks, Cat. 67, 47; so,

    Maura,

    Juv. 10, 223: longa manus, a long, far-reaching, mighty hand:

    an nescis longas regibus esse manus,

    Ov. H. 17, 166;

    on the contrary: attulimus longas in freta vestra manus,

    unmutilated, uninjured, Prop. 3, 5, 14 (4, 6, 60).—
    B.
    In partic., far off, remote, distant, = longinquus (post-Aug. and very rare):

    remeans longis oris,

    Sil. 6, 628:

    longa a domo militia,

    Just. 18, 1: longas terras peragrare, Auct. Decl. Quint. 320.—
    C.
    Great, vast, spacious ( poet.):

    pontus,

    Hor. C. 3, 3, 37; 3, 27, 43:

    Olympus,

    Verg. G. 3, 223:

    classemque ex aethere longo prospexit,

    id. A. 7, 288:

    caelum,

    Ov. M. 6, 64.—
    II.
    Transf., of time, long, of long duration or continuance, tedious:

    in tam longa aetate,

    Cic. de Sen. 19, 66:

    vita longior,

    id. Tusc. 1, 39, 94:

    horae quibus exspectabam longae videbantur,

    id. Att. 12, 5, 4:

    uno die longior mensis,

    id. Verr. 2, 2, 52, § 129:

    longa interjecta mora,

    Caes. B. C. 3, 69:

    post longum tempus,

    Sen. Contr. 7, 17, 2; 9, 28, 12:

    per longum tempus,

    Suet. Ner. 57:

    vita,

    Liv. 2, 40, 6; 9, 17, 6:

    spatium (sc. temporis),

    id. 9, 18, 10:

    error,

    protracted, id. 5, 33:

    caedes,

    id. 6, 8, 7:

    longi aliorum principatus,

    Tac. H. 2, 55:

    longae pacis mala,

    Juv. 6, 292:

    bellum,

    Quint. 3, 8, 56:

    memoriam nostri longam efficere,

    Sall. C. 1, 3:

    morbus,

    Liv. 27, 23, 6; Cels. 3, 1, 1:

    longo tempore,

    after a long interval, Verg. A. 3, 309; cf.:

    longo post tempore,

    id. E. 1, 29:

    longa dies,

    length of days, a long life, Juv. 10, 265:

    longa syllaba,

    Cic. de Or. 3, 47, 183:

    littera,

    id. Or. 48, 159:

    syllabae,

    Quint. 9, 4, 36:

    vocalis,

    id. 9, 4, 85:

    longae pretium virtutis,

    Luc. 2, 258:

    longa Lethe,

    id. 6, 769: in rebus apertissimis nimis longi sumus; Cic. Fin. 2, 27, 85:

    exordium nimis longum,

    Auct. Her. 1, 7, 11:

    longior quam oportet sermo,

    Quint. 8, 3, 53:

    nulla de morte hominis cunctatio longa est,

    Juv. 6, 221:

    quantis longa senectus plena malis,

    id. 10, 190; 14, 251.—Hence:

    longum est,

    it would take long, it would be tedious, Cic. Verr. 2, 1, 60, § 156:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12: experire;

    non est longum,

    id. Phil. 3, 2, 10:

    arcessere tormenta longum videbatur,

    Tac. H. 3, 71. —Ellipt., without inf., Cic. N. D. 1, 8, 19: ne longum sit, ne longum faciam, not to be tedious, to speak briefly:

    ac, ne longum sit, Quirites, tabellas proferri jussimus,

    id. Cat. 3, 5, 10:

    ac ne longum fiat, videte,

    id. Leg. 2, 10, 24:

    ne longum faciam: dum tu quadrante lavatum Rex ibis,

    Hor. S. 1, 3, 137: longius facere, to defer or put off any longer:

    nihil opus est exemplis id facere longius,

    Cic. Fin. 5, 6, 16; id. Leg. 1, 7, 22: nihil est mihi longius, nothing makes time seem longer to me than, i. e. I am full of impatience, can hardly wait for:

    respondit, nihil sibi longius fuisse, quam ut me viderit,

    id. Fam. 11, 27, 1; id. Verr. 2, 4, 18, § 39;

    but: nec mihi longius quicquam est quam videre hominum voltus,

    nothing is more tedious, id. Rab. Post. 12, 35: in longum, long, for a long time:

    nec in longum dilata res,

    Liv. 5, 16:

    in longum dilata conclusio,

    drawn out tediously, Quint. 8, 2, 22:

    causando nostros in longum ducis amores,

    Verg. E. 9, 56:

    otium ejus rei haud in longum paravit,

    Tac. A. 3, 27; 11, 20:

    in longum sufficere,

    id. H. 4, 22:

    odia in longum jaciens, ia. A. 1, 69: nec in longius consultans,

    id. H. 2, 95: per longum, for a long time:

    per longum celata fames,

    Sil. 2, 465: ex longo, for a long time back:

    collecta fatigat edendi Ex longo rabies,

    Verg. A. 9, 64: longa spes, that looks far ahead, reaching far into futurity:

    vitae summa brevis spem nos vetat inchoare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; Stat. Th. 1, 322.—Of persons, prolix, tedious:

    nolo esse longus,

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    in verbis nimius et compositione nonnumquam longior,

    Quint. 10, 1, 118:

    (testis) longus protrahi potest,

    id. 5, 7, 26:

    longus spe ( = tardus et difficilis ad sperandum),

    slow to hope, Hor. A. P. 172.— Hence, adv., in three forms.
    A.
    Form longē, long, in length.
    1.
    Lit., a long way off, far, far off, at a distance, Plaut. Rud. 4, 3, 95: ab eo oppido non longe fanum est Junonis, Cic. Verr. 2, 4, 46, § 103:

    longe absum, audio sero,

    id. Fam. 2, 7, 1:

    quam longe est hinc in saltum Gallicanum,

    id. Quint. 25, 79:

    longe mihi obviam processerunt,

    id. Verr. 2, 2, 27, § 65: longe lateque collucere, in length and breadth, i. e. far and wide, everywhere, id. N D. 2, 15, 40:

    Di vim suam longe lateque dmundunt,

    id. Div. 1, 36, 79:

    longe gradi,

    to take long steps, Verg. A. 10, 572:

    Vercingetorix locum castris delegit ab Avarico longe millia passuum XVI.,

    Caes. B. G. 7, 16:

    Rhenum non longe a mari transire,

    id. ib. 4, 1, 1:

    tu autem abes longe gentium,

    Cic. Att. 6, 3, 1; cf. id. Fam. 12, 22, 2.— Comp.:

    fontes longius a praesidiis aberant,

    Caes. B. C. 3, 49, 5:

    longius non discedam,

    Cic. Fam. 14, 2 fin.:

    longius meare,

    Col. 9, 8, 9.—
    2.
    Trop.
    a.
    Of time, long, for a long period (but, acc. to some, not in positive; and the foll. passages are to be understood locally; v. Forbig. ad Verg. A. 5, 406; 10, 317):

    longe prospicere futuros casus,

    Cic. Lael. 12, 40:

    stupet Dares, longeque recusat,

    Verg. A. 5, 406:

    nec longe,

    id. ib. 10, 317:

    quae venientia longe ante videris,

    Cic. Tusc. 3, 14, 29.— Comp.:

    Varro vitam Naevii producit longius,

    Cic. Brut. 15, 60:

    paulo longius tolerare,

    Caes. B. G. 7, 71, 4:

    longius anno remanere,

    id. ib. 4, 1, 7; Nep. Att. 2, 4; Sall. C. 29, 1.— Sup.: quamdudum in portum venis huc? Ep. Longissime, Plaut. Stich. 4, 1, 24:

    quid longissime meministi in patria tua,

    id. Men. 5, 9, 52:

    quoad longissime potest mens mea respicere,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    b.
    Of speech, long, at length, diffusely:

    haec dixi longius quam instituta ratio postulabat,

    Cic. Or. 48, 162:

    longius aliquid circumducere,

    Quint. 10, 2, 17.—
    c.
    Longe esse, abesse.
    (α).
    To be far away, i. e. to be of no assistance, of no avail:

    longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum,

    Caes. B. G. 1, 36:

    longe illi dea mater erit,

    Verg. A. 12, 52:

    quam tibi nunc longe regnum dotale Creusae,

    Ov. H. 12, 53:

    longe conjugia, ac longe Tyrios hymenaeos Inter Dardanias acies fore,

    Sil. 17, 80; Petr. 58.—
    (β).
    Longe esse ab aliqua re, to be far from, i. e. destitute of a thing:

    ut ab eloquentia longissime fuerint,

    Quint. 8 prooem. § 3.—
    d.
    Widely, greatly, much, very much, by far; esp. with sup. and ( poet. and post-Aug. = multo) comp.:

    errat longe,

    Ter. Ad. 1, 1, 40:

    longe ante videre,

    Cic. Tusc. 3, 14; Liv. 1, 19, 12:

    longe melior,

    Verg. A. 9, 556:

    minor,

    Liv. 24, 28, 5:

    longe acrius,

    Tac. A. 4, 40:

    praestantior,

    Curt. 10, 3, 10; Suet. Calig. 5; Quint. 10, 1, 67:

    tumultuosior,

    Vell. 2, 74:

    proelium longe magis prosperum,

    id. 2, 51:

    longe omnium longissima est,

    Plaut. Most. 8, 3, 8:

    longe nobilissimus,

    Caes. B. G. 1, 2:

    longe doctissimus,

    Hor. S. 1, 5, 3:

    longe plurimum ingenio valuisse videtur,

    Cic. Brut. 14, 35:

    longe princeps,

    id. Fam. 13, 13:

    longe praestare,

    id. Brut. 64, 230:

    ceteris antecellere,

    id. Verr. 2, 4, 53, § 118:

    anteponere alicui rei aliquid,

    id. de Or. 1, 21, 98:

    dissentire,

    id. Lael. 9, 32 init.:

    quod longe secus est,

    id. ib. 9, 29 fin.:

    longe aliter se habet ac,

    id. Ac. 2, 31, 101:

    longe dissimilis contentio,

    id. Sull. 17, 49:

    longe ante alias specie insignis,

    Liv. 1, 9:

    sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris,

    id. 1, 12, 8:

    longe mihi alia mens est,

    Sall. C. 52, 2:

    a quo mea longissime ratio... abhorrebat,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 10:

    longissime diversa ratio est,

    id. Phil. 5, 18, 49:

    (istae facultates) longe sunt diversae,

    id. de Or. 1, 49, 215:

    longe omnes multumque superare,

    id. Verr. 2, 5, 44, § 115:

    longe et multum antecellere,

    id. Mur. 13, 29.—Repeated:

    plurimum et longe longeque plurimum tribuere honestati,

    Cic. Fin. 2, 21, 68:

    sed longe cunctis longeque potentior illa,

    Ov. M. 4, 325; so Gell. 14, 1.—
    e.
    In post-class. Lat. = valde:

    longe gravis,

    Stat. Th. 10, 140:

    longe opulentus,

    App. M. 1, p. 112, 1:

    par studiis aevique modis sed robore longe (sc. impar),

    far from equal, Stat. Achill. 1, 176.—
    * B.
    Form longĭter, far:

    non, ut opinor, id a leto jam longiter errat,

    Lucr. 3, 676.—
    C.
    Form longum, long, a long while ( poet.):

    nimis longum loquor,

    Plaut. Ep. 3, 2, 40:

    nimis diu et longam loquor,

    id. Ps. 2, 3, 21:

    nec longum laetabere,

    Verg. A. 10, 740; Ov. M. 5, 65:

    clamare,

    Hor. A. P. 459; Juv. 6, 65; Stat. Th. 7, 300; 10, 467.

    Lewis & Short latin dictionary > longus

  • 3 diū

        diū adv. with comp. diūtius, and sup. diūtissimē    [DIV-], by day, all day: diu noctuque, continually, S.— All day, a long time, long while, long: Haud diust, T.: diu consultum: ad pedes iacuit: Ut docui te saepe diuque, H.: diu atque acriter pugnatum est, Cs.: nec diutius vixit quam locuta est: sustinere impetūs, Cs.: ubi se diutius duci intellexit, put off indefinitely, Cs.: paulum diutius abesse, a little too long, L.: neque illis diutius eā (victoriā) uti licuisset, S.: (Cato) qui senex diutissime fuisset, Cs.: quam diutissime vivere: satis diu naturae vixi, long enough: cur tam diu loquimur?: tam diu, dum urbis moenibus continebatur, as long as: ne tam diu quidem dominus erit, dum, etc., even long enough, etc.: tecum fuit, as long as: numquam quicquam iam diu Mi evenit, this long time: audivimus hoc iam diu: Neque diu... huc commigrarunt, long ago, T.
    * * *
    diutius, diutissime ADV
    by day, all day; (for) a long time; long since

    Latin-English dictionary > diū

  • 4 longinquom

    longinquus, a, um, adj. [longus], long, extensive.
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In gen. (rare):

    linea,

    Plin. 9, 17, 26, § 59:

    aequora,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 363:

    amnes,

    Tac. A. 1, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Far removed, far off, remote, distant (class.):

    nos longinqui et a te ipso missi in ultimas gentes,

    Cic. Fam. 15, 9, 1:

    ex locis tam longinquis,

    id. Imp. Pomp. 16, 47:

    ab extero hoste atque longinquo,

    id. Cat. 2, 13, 29:

    longinqua Lacedaemon,

    id. Att. 15, 9, 1:

    nationes,

    Caes. B. G. 7, 77:

    cura,

    respecting things that are far off, Liv. 22, 23:

    longinquiores loci,

    Caes. B. G. 4, 27:

    vulnera, i. e. e longinquo accepta,

    Luc. 3, 568.—In neutr. absol.: ex (e) longinquo, from afar, from a distance:

    e longinquo intueri,

    Plin. 35, 10, 36, § 97; Tac. A. 1, 47; Sen. Ep. 22.— Plur.:

    longinqua imperii adire,

    the remote parts, Tac. A. 3, 34.—
    2.
    Living far off, foreign, strange:

    homo longinquus et alienigena,

    Cic. Deiot. 3, 10:

    Clodius aequaliter in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    id. Mil. 28, 76:

    piscis,

    Ov. Ib. 150.—
    II.
    Transf., of time.
    A.
    In gen., long, of long duration or continuance, prolonged, lasting, continued, tedious (class.; cf.:

    diutinus, diuturnus): vita,

    Plaut. Mil. 3, 1, 136:

    adfert vetustas omnibus in rebus longinqua observatione incredibilem scientiam,

    Cic. Div. 1, 49, 109:

    dolores,

    id. Fin. 2, 29, 94:

    oppugnatio,

    Caes. B. C. 3, 80:

    consuetudo,

    id. B. G. 1, 47:

    militia,

    Liv. 4, 18.— Comp.:

    longinquiore tempore bellum confecturum,

    Nep. Them. 4, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    Long deferred, distant (rare):

    cum spe perrumpendi periculi, vel in longinquum tempus differendi,

    Cic. Part. Or. 32, 112:

    cum... aut tempore longinqua aut praeceps periculo victoria esset,

    Liv. 9, 24, 2:

    spes longinqua et sera,

    Tac. A. 13, 37.—
    * 2.
    Old, ancient:

    monumenta,

    Plin. 13, 12, 26, § 83. —
    3.
    Remote, far-fetched:

    sunt et durae (translationes), id est a longinqua similitudine ductae, ut "capitis nives," etc.,

    Quint. 8, 6, 17.—Hence, adv., in three forms: lon-ginquē, longinquō, and longin-quom (only ante- and post - class.).
    1.
    A long way off, far away: longinque ab domo bellum gerentes, Enn. ap. Non. 515, 14 (Trag. v. 103, Vahl.).—
    2.
    In time, long, a long while:

    odiosast oratio, quom rem agas, longinquom loqui,

    Plaut. Merc. 3, 4, 25:

    servus longinquo absens,

    Dig. 30, 3; so ib. 3, 3, 44.— Comp.:

    longinquius diutiusque adesse,

    Gell. 1, 22, 12.—
    b.
    After a long interval:

    historiam scripsere Pictor incondite, Sisenna longinque,

    Fronto Ep. ad Ver. 1 Mai.

    Lewis & Short latin dictionary > longinquom

  • 5 longinquus

    longinquus, a, um, adj. [longus], long, extensive.
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In gen. (rare):

    linea,

    Plin. 9, 17, 26, § 59:

    aequora,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 363:

    amnes,

    Tac. A. 1, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Far removed, far off, remote, distant (class.):

    nos longinqui et a te ipso missi in ultimas gentes,

    Cic. Fam. 15, 9, 1:

    ex locis tam longinquis,

    id. Imp. Pomp. 16, 47:

    ab extero hoste atque longinquo,

    id. Cat. 2, 13, 29:

    longinqua Lacedaemon,

    id. Att. 15, 9, 1:

    nationes,

    Caes. B. G. 7, 77:

    cura,

    respecting things that are far off, Liv. 22, 23:

    longinquiores loci,

    Caes. B. G. 4, 27:

    vulnera, i. e. e longinquo accepta,

    Luc. 3, 568.—In neutr. absol.: ex (e) longinquo, from afar, from a distance:

    e longinquo intueri,

    Plin. 35, 10, 36, § 97; Tac. A. 1, 47; Sen. Ep. 22.— Plur.:

    longinqua imperii adire,

    the remote parts, Tac. A. 3, 34.—
    2.
    Living far off, foreign, strange:

    homo longinquus et alienigena,

    Cic. Deiot. 3, 10:

    Clodius aequaliter in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    id. Mil. 28, 76:

    piscis,

    Ov. Ib. 150.—
    II.
    Transf., of time.
    A.
    In gen., long, of long duration or continuance, prolonged, lasting, continued, tedious (class.; cf.:

    diutinus, diuturnus): vita,

    Plaut. Mil. 3, 1, 136:

    adfert vetustas omnibus in rebus longinqua observatione incredibilem scientiam,

    Cic. Div. 1, 49, 109:

    dolores,

    id. Fin. 2, 29, 94:

    oppugnatio,

    Caes. B. C. 3, 80:

    consuetudo,

    id. B. G. 1, 47:

    militia,

    Liv. 4, 18.— Comp.:

    longinquiore tempore bellum confecturum,

    Nep. Them. 4, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    Long deferred, distant (rare):

    cum spe perrumpendi periculi, vel in longinquum tempus differendi,

    Cic. Part. Or. 32, 112:

    cum... aut tempore longinqua aut praeceps periculo victoria esset,

    Liv. 9, 24, 2:

    spes longinqua et sera,

    Tac. A. 13, 37.—
    * 2.
    Old, ancient:

    monumenta,

    Plin. 13, 12, 26, § 83. —
    3.
    Remote, far-fetched:

    sunt et durae (translationes), id est a longinqua similitudine ductae, ut "capitis nives," etc.,

    Quint. 8, 6, 17.—Hence, adv., in three forms: lon-ginquē, longinquō, and longin-quom (only ante- and post - class.).
    1.
    A long way off, far away: longinque ab domo bellum gerentes, Enn. ap. Non. 515, 14 (Trag. v. 103, Vahl.).—
    2.
    In time, long, a long while:

    odiosast oratio, quom rem agas, longinquom loqui,

    Plaut. Merc. 3, 4, 25:

    servus longinquo absens,

    Dig. 30, 3; so ib. 3, 3, 44.— Comp.:

    longinquius diutiusque adesse,

    Gell. 1, 22, 12.—
    b.
    After a long interval:

    historiam scripsere Pictor incondite, Sisenna longinque,

    Fronto Ep. ad Ver. 1 Mai.

    Lewis & Short latin dictionary > longinquus

  • 6 longē

        longē adv. with comp. and sup.    [longus], a long way off, far, far off, at a distance: ab eo oppido non longe fanum est: longe absum: longe lateque conlucere, far and wide: longe gradi, take long steps, V.: Rhenum non longe a mari transire, Cs.: longius prodire, Cs.: fontes longius a praesidiis aberant, Cs.: a cultu provinciae longissime absunt, Cs.— Away, distant: tria milia passuum longe ab castris, Cs.: minus V et XX milibus longe ab Uticā, Cs.—Fig., far away, out of reach, of no avail: longe iis fraternum nomen populi R. afuturum, Cs.: Longe illi dea mater erit, V.: Quam tibi nunc longe regnum dotale Creüsae, O.— Long, for a long period: longe prospicere futuros casūs: stupet Dares, longeque recusat, V.: Varro vitam Naevi producit longius: longius anno remanere, Cs.: longissime respicere: haec dixi longius quam, etc., at greater length.—Widely, greatly, much, very much, by far: errat, T.: nobilissimus, Cs.: doctissimus, H.: longe plurimum ingenio valuisse videtur: quod longe secus est: dissimilis contentio: longe mihi alia mens est, S.: longissime diversa ratio est: longe omnīs multumque superare: Sed longe cunctis longeque potentior illa, O.: longe melior, V.: minor, L.
    * * *
    longius, longissime ADV
    far (off), distant, a long way; by far; for a long while, far (in future/past)

    Latin-English dictionary > longē

  • 7 dudum

    for a long while, a long while ago, some time ago

    Latin-English dictionary of medieval > dudum

  • 8 diu

    I.
    adv. a long while, long time, for a long time.
    II.
    by day, for a long time, a long time ago.

    Latin-English dictionary of medieval > diu

  • 9 longum

        longum adv.    [longus], long, a long while: nec longum laetabere, V.: Clamare, H.

    Latin-English dictionary > longum

  • 10 longinque

    longinquius, longinquissime ADV
    far/long way (off), distant, at a distance; for a long while; longwindedly

    Latin-English dictionary > longinque

  • 11 longinquo

    I
    far/long way (off), distant, at a distance; for/after a long while/interval
    II
    longinquare, longinquavi, longinquatus V TRANS
    put far off, remove to a distance; put far away from (Souter)

    Latin-English dictionary > longinquo

  • 12 longinquom

    far/long way (off), distant, at a distance; for/after a long while/interval

    Latin-English dictionary > longinquom

  • 13 aetas

    aetas, ātis, f. [contr. from the anteclass. aevitas from aevum, q. v.; Prisc. 595 P.; cf. Welsh oet] ( gen. plur. aetatum;

    but freq. also aetatium,

    Liv. 1, 43; 9, 17; 26, 9; cf. Oud. ad Suet. Aug. 31; Vell. 2, 89; Sen. Brev. Vit. 12, 2; Gell. 14, 1).
    I.
    The period of life, time of life, life, age (divided, acc. to Varr. ap. Censor. 14, into pueritia, from birth to the 15th year; adulescentia, from that time to the 30th; juventus, to the 45th; the age of the seniores, to the 60th; and, finally, senectus, from that time till death. Others make a different division, v. Flor. 1 prooem.; Isid. Orig. 11, 2; Gell. 10, 28; 15, 20):

    a primo tempore aetatis,

    Cic. Leg. 1, 4, 13:

    prima aetas,

    id. Off. 2, 13:

    ineuntis aetatis inscientia,

    id. ib. 1, 34;

    so 2, 13: flos aetatis,

    the bloom of life, id. Phil. 2, 2; Liv. 21; Suet. Caes. 49; so,

    bona aetas,

    Cic. Sen. 14; and poet. in the plur.:

    ambo florentes aetatibus,

    Verg. E. 7, 4: quamquam aetas senet, satis habeo tamen virium, ut te arā arceam, Pac. ap. Prisc. 1, 10; id. ap. Non. 159, 19:

    mala aetas,

    old age, Plaut. Men. 5, 2, 6; and absol.: aetas, aevitas = senectus, old age, SI MORBVS AEVITASVE VITIVM ESCIT, Fragm. of the XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25: aetate ( through age) non quis obtuerier, Plaut. Most. 3, 2, 154; 1, 3, 130; id. Bacch. 3, 3, 5:

    sed ipse morbo atque aetate confectus,

    Sall. J. 9:

    graves aetate,

    Liv. 7, 39.—Sometimes also absol. = adulescentia, youth:

    fui ego illā aetate et feci illa omnia,

    Plaut. Bacch. 4, 10, 4; id. Most. 5, 2, 27:

    damna, dedecora aetas ipsius pertulit,

    Cic. Verr. 2, 1, 12:

    tua autem aetas (of his son),

    id. Off. 2, 13:

    (mulier) non formā, non aetate, non opibus maritum invenerit,

    Tac. G. 19:

    expers belli propter aetatem,

    Suet. Aug. 8: aetas consularis, the legal age for the consulship, i. e. the 43d year, Cic. Phil. 5, 17:

    id aetatis jam sumus,

    we have now reached that time of life, id. Fam. 6, 20, 3.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., the lifetime of man, without reference to its different stages; life, Enn. ap. Gell. 18, 2, 16:

    aetas acta honeste et splendide,

    Cic. Tusc. 3, 25:

    gerere,

    id. Fam. 4, 5 al.:

    tempus aetatis,

    id. Sen. 19:

    aetatem consumere in studio aliquo,

    id. Off. 1, 1:

    conterere in litibus,

    id. Leg. 1, 20:

    degere omnem in tranquillitate,

    id. Fin. 2, 35; cf. id. Rosc. Am. 53 al.—In Ov. M. 12, 188, aetas = centum annos.—
    B.
    A space of time, an age, generation, time:

    heroicae aetates,

    Cic. Tusc. 5, 3, 7:

    haec aetas,

    id. ib. 1, 3, 5; id. Rep. 1, 1:

    alia,

    id. Lael. 27, 101 Beier:

    nostrā aetate,

    in our times, Quint. 1, 4, 20:

    cum primis aetatis suae comparabatur,

    Nep. Iphicr. 1; Vell. 1, 16:

    incuriosa suorum aetas,

    Tac. Agr. 1:

    omnia fert aetas,

    time, Verg. E. 9, 51; so Hor. C. 4, 9, 10:

    crastina aetas,

    the morrow, Stat. Th. 3, 562. — Of the four ages of the world ( the golden age, silver age, etc.), Ov. M. 1, 89 sq.; v. aureus, argenteus, etc.—
    C.
    Abstr. pro concreto, the time or period of life, for the man himself, the age, for the men living in it (mostly poet., and in prose after the Aug. per.; cf.

    saeculum): sibi inimicus magis quam aetati tuae, i. e. tibi,

    Plaut. Men. 4, 3, 1:

    vae aetati tuae,

    id. Capt. 4, 2, 105:

    quid nos dura refugimus Aetas?

    Hor. C. 1, 35, 34:

    impia,

    id. Epod. 16, 9:

    veniens,

    Ov. F. 6, 639:

    omnis aetas currere obviam,

    Liv. 27, 51:

    omnis sexus, omnis aetas,

    Tac. A. 13, 16:

    innoxiam liberorum aetatem miserarentur, i. e. innocentes liberos,

    id. H. 3, 68:

    sexum, aetatem, ordinem omnem,

    Suet. Calig. 4.—
    D.
    Also of things without life, e. g. of wine, its age: bibite Falernum hoc: annorum quadraginta est. Bene, inquit, aetatem fert, it keeps well, Cic. ap. Macr. S. 2, 2, 3; Plin. 23, 1, 20, § 33; 15, 2, 3, § 7.—So of buildings:

    aetates aedificiorum,

    Dig. 30, 58.—
    E.
    Aetatem, a dverb. (ante-class.).
    1.
    = semper, perpetuo, through the whole of life, during lifetime, continually:

    ut aetatem ambo nobis sint obnoxii,

    Plaut. As. 2, 2, 18:

    at tu aegrota, si lubet, per me aetatem quidem,

    id. Curc. 4, 3, 22:

    Quid, malum, me aetatem censes velle id adsimularier,

    Ter. Heaut. 4, 3, 38.—
    2.
    = diu, longo tempore, an age, a long time, a long while:

    an abiit jam a milite? Jamdudum aetatem,

    Ter. Eun. 4, 5, 8:

    quod solis vapor aetatem non posse videtur efficere,

    what the heat of the sun cannot perhaps effect for years, Lucr. 6, 236.—
    F.
    In aetate, adverb. (ante-class.).
    1.
    At times, sometimes, now and then, Plaut. Trin. 1, 1, 2.—
    2.
    At any time, always, ever, Plaut. Trin. 2, 4, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > aetas

  • 14 perdiu

    Latin-English dictionary > perdiu

  • 15 Sertorianus

    Sertōrĭus, ii, m., a proper name. So, Q. Sertorius, a general of Marius, who maintained himself for a long while in Spain against the partisans of Sylla, but was finally assassinated by Perperna, Liv. Epit. 90; Vell. 2, 25, 3; Flor. 3, 22; Luc. 2, 549; Cic. Brut. 48, 180; id. Imp. Pomp. 4, 9; id. Mur. 15, 32; Sall. H. 1, 54 sqq. Dietsch.—Hence, Sertōrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Sertorius, Sertorian:

    bellum,

    Cic. Phil. 11, 8, 18; Flor. 3, 22:

    arma,

    Sen. Ep. 94, 64:

    milites,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 72; 2, 5, 56, § 146; 2, 5, 58, § 143:

    duces,

    id. Imp. Pomp. 8, 21:

    tempora,

    id. Agr. 2, 30, 83.

    Lewis & Short latin dictionary > Sertorianus

  • 16 Sertorius

    Sertōrĭus, ii, m., a proper name. So, Q. Sertorius, a general of Marius, who maintained himself for a long while in Spain against the partisans of Sylla, but was finally assassinated by Perperna, Liv. Epit. 90; Vell. 2, 25, 3; Flor. 3, 22; Luc. 2, 549; Cic. Brut. 48, 180; id. Imp. Pomp. 4, 9; id. Mur. 15, 32; Sall. H. 1, 54 sqq. Dietsch.—Hence, Sertōrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Sertorius, Sertorian:

    bellum,

    Cic. Phil. 11, 8, 18; Flor. 3, 22:

    arma,

    Sen. Ep. 94, 64:

    milites,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 72; 2, 5, 56, § 146; 2, 5, 58, § 143:

    duces,

    id. Imp. Pomp. 8, 21:

    tempora,

    id. Agr. 2, 30, 83.

    Lewis & Short latin dictionary > Sertorius

  • 17 stativa

    stătīvus, a, um, adj. [sto], standing still, stationary.
    I.
    In gen. (very rare): de stativis aquis, ut sunt lacus et stagna et putea et maria, standing waters, Varr. ap. Non. 217, 2: tarditas, Firm. Math. 1, 2 fin. —Of a light (transl. of Gr. stêrigmos), App. de Mundo, 16, p. 64, 24.—
    II.
    In partic.
    A.
    In milit. lang., of or belonging to posts, stations, or quarters (the predom. signif. of the word): praesidium stativum, appointed post or station = statio, Cic. Phil. 12, 10, 24; Liv. 41, 1, 6; 44, 40, 6:

    castra,

    a stationary camp, a camp where an army halts for a long while, Caes. B. C. 3, 30; 3, 37; Cic. Verr. 2, 5, 12, § 29; Sall. J. 44, 4; Tac. A. 3, 21 fin. al.—Hence, substt.
    1.
    stătīva, ōrum, n., a stationary camp.
    (α).
    Lit., Liv. 1, 57, 4; 29, 34, 3; 31, 33, 6; 37, 37, 1 and 5; Tac. H. 1, 66 al.—
    * (β).
    Transf., of travellers: stativa, a restingplace, stopping-place, quarters:

    stativis dies absumuntur,

    Plin. 6, 23, 26, § 103; Front. Ep. ad M. Caes. 1, 8.—
    * 2.
    stătīvae, ārum, f.:

    mansiones, deinde stativae, deinde ubi annona esset accipienda,

    Lampr. Alex. Sev. 45.—
    B.
    In relig. lang.: stativae feriae, fixed or stated feasts (usually statae feriae), Macr. S. 1, 16, § 5.

    Lewis & Short latin dictionary > stativa

  • 18 stativae

    stătīvus, a, um, adj. [sto], standing still, stationary.
    I.
    In gen. (very rare): de stativis aquis, ut sunt lacus et stagna et putea et maria, standing waters, Varr. ap. Non. 217, 2: tarditas, Firm. Math. 1, 2 fin. —Of a light (transl. of Gr. stêrigmos), App. de Mundo, 16, p. 64, 24.—
    II.
    In partic.
    A.
    In milit. lang., of or belonging to posts, stations, or quarters (the predom. signif. of the word): praesidium stativum, appointed post or station = statio, Cic. Phil. 12, 10, 24; Liv. 41, 1, 6; 44, 40, 6:

    castra,

    a stationary camp, a camp where an army halts for a long while, Caes. B. C. 3, 30; 3, 37; Cic. Verr. 2, 5, 12, § 29; Sall. J. 44, 4; Tac. A. 3, 21 fin. al.—Hence, substt.
    1.
    stătīva, ōrum, n., a stationary camp.
    (α).
    Lit., Liv. 1, 57, 4; 29, 34, 3; 31, 33, 6; 37, 37, 1 and 5; Tac. H. 1, 66 al.—
    * (β).
    Transf., of travellers: stativa, a restingplace, stopping-place, quarters:

    stativis dies absumuntur,

    Plin. 6, 23, 26, § 103; Front. Ep. ad M. Caes. 1, 8.—
    * 2.
    stătīvae, ārum, f.:

    mansiones, deinde stativae, deinde ubi annona esset accipienda,

    Lampr. Alex. Sev. 45.—
    B.
    In relig. lang.: stativae feriae, fixed or stated feasts (usually statae feriae), Macr. S. 1, 16, § 5.

    Lewis & Short latin dictionary > stativae

  • 19 stativus

    stătīvus, a, um, adj. [sto], standing still, stationary.
    I.
    In gen. (very rare): de stativis aquis, ut sunt lacus et stagna et putea et maria, standing waters, Varr. ap. Non. 217, 2: tarditas, Firm. Math. 1, 2 fin. —Of a light (transl. of Gr. stêrigmos), App. de Mundo, 16, p. 64, 24.—
    II.
    In partic.
    A.
    In milit. lang., of or belonging to posts, stations, or quarters (the predom. signif. of the word): praesidium stativum, appointed post or station = statio, Cic. Phil. 12, 10, 24; Liv. 41, 1, 6; 44, 40, 6:

    castra,

    a stationary camp, a camp where an army halts for a long while, Caes. B. C. 3, 30; 3, 37; Cic. Verr. 2, 5, 12, § 29; Sall. J. 44, 4; Tac. A. 3, 21 fin. al.—Hence, substt.
    1.
    stătīva, ōrum, n., a stationary camp.
    (α).
    Lit., Liv. 1, 57, 4; 29, 34, 3; 31, 33, 6; 37, 37, 1 and 5; Tac. H. 1, 66 al.—
    * (β).
    Transf., of travellers: stativa, a restingplace, stopping-place, quarters:

    stativis dies absumuntur,

    Plin. 6, 23, 26, § 103; Front. Ep. ad M. Caes. 1, 8.—
    * 2.
    stătīvae, ārum, f.:

    mansiones, deinde stativae, deinde ubi annona esset accipienda,

    Lampr. Alex. Sev. 45.—
    B.
    In relig. lang.: stativae feriae, fixed or stated feasts (usually statae feriae), Macr. S. 1, 16, § 5.

    Lewis & Short latin dictionary > stativus

  • 20 dum

    while, as long as, until.

    Latin-English dictionary of medieval > dum

См. также в других словарях:

  • long while — long time, extended period of time …   English contemporary dictionary

  • while — n., conj., v., & adv. n. 1 a space of time, time spent in some action (a long while ago; waited a while; all this while). 2 (prec. by the) a during some other process. b poet. during the time that. 3 (prec. by a) for some time (have not seen you… …   Useful english dictionary

  • long — long1 W1S1 [lɔŋ US lo:ŋ] adj comparative longer superlative longest ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(great length)¦ 2¦(great distance)¦ 3¦(large amount of time)¦ 4¦(particular length/distance/time)¦ 5¦(writing)¦ 6¦(clothing)¦ 7¦(tiring/boring)¦ …   Dictionary of contemporary English

  • long — long1 W1S1 [lɔŋ US lo:ŋ] adj comparative longer superlative longest ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(great length)¦ 2¦(great distance)¦ 3¦(large amount of time)¦ 4¦(particular length/distance/time)¦ 5¦(writing)¦ 6¦(clothing)¦ 7¦(tiring/boring)¦ …   Dictionary of contemporary English

  • while — /hwuyl, wuyl/, n., conj., prep., v., whiled, whiling. n. 1. a period or interval of time: to wait a long while; He arrived a short while ago. 2. Archaic. a particular time or occasion. 3. all the while, at or during this time; all along: She… …   Universalium

  • while — [[t](h)waɪl, waɪl[/t]] n. conj. prep. v. whiled, whil•ing 1) an interval of time: a long while ago[/ex] 2) fun during or in the time that: He ate ice cream while he waited[/ex] 3) fun throughout the time that; as long as 4) fun even though;… …   From formal English to slang

  • while — /waɪl / (say wuyl) noun 1. a space of time: a long while; a while ago. –conjunction Also, whilst. 2. during or in the time that. 3. throughout the time that, or as long as. 4. at the same time that (implying opposition or contrast): while she… …  

  • long — long1 longly, adv. longness, n. /lawng, long/, adj. longer /lawng geuhr, long /, longest /lawng gist, long /, n., adv. adj. 1. having considerable linear extent in space: a long distance; a long handle. 2. having considerable duration in time: a… …   Universalium

  • long — I [[t]lɒ̱ŋgɪst, AM lɔ͟ːŋgɪst[/t]] TIME ♦ longest 1) ADV GRADED: ADV with v, oft ADV adv/prep Long means a great amount of time or for a great amount of time. Repairs to the cable did not take too long... Have you known her parents long?... I… …   English dictionary

  • while — I [[t](h)waɪl[/t]] CONJUNCTION USES ♦ (Usually pronounced [[t](h)wa͟ɪl[/t]] for meaning 4. The form whilst is also used in formal or literary English, especially British English.) 1) CONJ SUBORD If something happens while something else is… …   English dictionary

  • long — I UK [lɒŋ] / US [lɔŋ] adjective Word forms long : adjective long comparative longer superlative longest *** 1) lasting for a large amount of time It s a long time since I saw Rachel. There was a long pause before he spoke. Many people face a long …   English dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»